نقشه میکروژئودزی چیست؟

با پيشرفت صنايع و دستاوردهاي عمراني حساسيت ساخت و نگه داري آنها نيز از اهميت فوق العاده اي برخوردار است. سازه هاي عظيم به همان ميزان که در زندگي انسان ها مفيد و راهگشا هستند، مي توانند حوادث جبران ناپذيري ايجاد کنند لذا بحث دقت پياده سازي طرح، بهره برداري و نگه داري از آن ها جايگاه خاصي را مي طلبد. اين مسأله تا به آنجا اهميت پيدا مي کند که در پروژه سازه هاي عظيم گاهي اوقات فقط براي حفظ دقت و حساسيت از روش ها و ابزار اندازه گيري خاصي استفاده مي نمايند. با پيشرفت هايي که در زمينه ي اندازه گيري و محاسبات در علم ژئوماتيک و فنون مربوطه صورت پذيرفته، اين علوم توانايي پاسخگويي به دقت هاي مطلوبي که در بسياري صنايع مختلف بدان نيازمندند را دارا مي باشد. يکي از مهمترين اين تکنيک ها، ميکروژئودزي مي باشد. ميکروژئودزي يعني ژئودزي در مقياس کوچک يا به-عبارت ديگر تعيين موقعيت سازه و يامنطقه اي کوچک بطوريکه اثر کرويت زمين مطرح نمي شود، که با اندازه گيري هاي دقيق و محاسبه ي انواع تست هاي سرشکني قوي مي تواند با اطمينان خاطر به نيازهاي اين بخش پاسخ گويد. با توجه به دقت و حساسيت زياد شبکه هاي ميکروژئودزي و محدوديت هاي فضاي کارگاه هاي آن (معمولاً در محدوده ي يک ساختمان يا محدوده ي يک سد و ... ) اين علم از تکنيک ها و ابزار خاصي براي اجراي پروژه ها استفاده مي نمايد که بسته به نوع کاربرد اين ابزار مي تواند متفاوت باشد. موقعيت و شکل هر سازه اي به مرور زمان تغيير مي يابد. مانند پل ها که در اثر عبور ماشين هاي سنگين، سدها در اثر نيروي فشار آب که به ديواره آنها وارد مي شود يا در حفاري ها و تخليه منابع زير زميني که باعث نشست زمين در راستاي قائم مي شود، تغيير شکل مي يابند.

1. الاستيک: که بعد از برداشته شدن نيرو جسم به حالت اول باز مي گردد.
2. پلاستيک: که با برداشته شدن نيرو جسم قابليت بازگشت به حالت اول را ندارد. ٭رفتار زمين در مقابل Stress ، الاستوپلاستيک است.

در واقع سه پارامتر Stress ، Strain و مقاومت جسم در مقابل نيرو در تعامل با يکديگر هستند. اگر دو کميت از اين کميت ها معلوم باشد، کميت سوم قابل پيش بيني است. ارزيابي تغيير شکل و بدست آوردن آن ( Strain) ، يکي از اهداف ميکروژئودزي است.

شبکه ميکروژئودزی :

يک شبکه ميکروژئودزي محلي با دقت بالا که با هدف پياده سازي نقاط يک سازه مهندسي و يا آشکارسازي تغيير شکل، طراحي و اجرا مي شود داراي دقت بالايي در مختصات نقاط شبکه مي باشد. طراحي، اجرا و محاسبات شبکه هاي ميکروژئودزي از موضوعات بسيار جذاب و مورد علاقه علم ژئوماتيک مي باشد. پروژه ها و طرح هاي مختلفي نيز در اين راستا در کشور انجام گرديده و يا در حال اجرا مي باشد که مي توان به موارد زير اشاره نمود: • مطالعات آشکارسازي حرکات برج ميلاد • پروژه ميکروژئودزي تأسيسات هسته اي نيروگاه بوشهر • طرح کنترل و رفتارسنجي سد کارون3 • طرح کنترل و رفتارسنجي سد ماکو علاوه بر کنترل سازه هاي عمراني و حساس، شبکه هاي ژئودتيکي در تعيين جابجايي و تغيير شکل پديده-هاي طبيعي پوسته ي زمين در مناطقي که از نظر ژئوديناميکي فعال است، نيز کاربرد وسيعي دارد که مي توان به پديده هايي نظير حرکات صفحات تکتونيکي، تأثيرات جزرومدي بر پوسته ي زمين، بارگذاري پوسته اي، گسل ها و آتشفشان ها اشاره نمود.

مراحل ايجاد يک شبکه ميکروژئودزي :

يک شبکه ميکروژئودزي حالت خاصي از يک شبکه ژئودزي است، که ايجاد آن سه مرحله اصلي دارد :
. طراحي
2. اجرا
3. محاسبات شبکه

مشاهدات معمول در شبکه هاي ميکروژئودزي :

براي دستيابي به ويژگي خاص اين شبکه ها (تعيين مؤلفه هاي مختصات با يک دقت مطلوب که اين دقت با توجه به هدف حدي دارد) نيازمند انجام مشاهدات با دقتي برابر دقت ارزيابي شده در مراحل طراحي شبکه مي باشد.

انواع مشاهدات معمول مورد استفاده در شبکه هاي ميکروژئودزي :

1. مشاهده ي طول توسط طولياب هاي الکترونيکي (مشاهدة نسبي)
2. مشاهده ي امتدادهاي افقي(مشاهدة نسبي)
3. مشاهده ي امتدادهاي قائم(مشاهدة نسبي) 4. مشاهدات ماهواره اي(مشاهدات نسبي و مطلق)